Uroczysta zbiórka upamiętniająca 76. rocznicę publicznej egzekucji żołnierzy Armii Krajowej odbyła się 17 grudnia br. na dziedzińcu zamkowym

Organizatorami uroczystości byli: starosta ciechanowski Joanna Potocka-Rak; dowódca 5 Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej płk dypl. Andrzej Wasilewski; dyrektor Muzeum Szlachty Mazowieckiej Hanna Długoszewska-Nadratowska i dyrektor Szkoły Podstawowej im. Żołnierzy Armii Krajowej w Ościsłowie Anna Radziejewicz

Ilustracja do artykułu z25_skr.jpg

Uroczystość rozpoczęła się odczytaniem informacji dotyczących tragicznych wydarzeń, kiedy to 17 grudnia 1942 roku, czworo patriotów zostało powieszonych na oczach rodzin i mieszkańców miasta za swoją działalność niepodległościową. Następnie Ewa Stangrodzka odczytała wiersz, poświęcony wydarzeniu, a ks. Tomasz Kolczyński z parafii farnej w Ciechanowie rozpoczął wspólną modlitwę w intencji poległych i bestialsko pomordowanych bohaterów Polski Walczącej Ziemi Ciechanowskiej.

17 grudnia 1942 roku, w obecności co najmniej 2 tysięcy spędzonych na zamek mieszkańców miasta i okolic, powieszono:

Kazimierę Grzelak (ur. w 1912 r.), która z Ciechanowem związana była od 1937 r.. Pracowała u wicestarosty Franciszka Trzeciaka. W 1939 r. wyszła za mąż za Władysława Grzelaka. Wraz z mężem związana była z ruchem oporu już od samego początku okupacji wstępując w szeregi Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej. Na skutek zdrady zostali aresztowani w sierpniu 1941r.. Podczas śledztwa w ciechanowskim i płockim więzieniu gestapo była poddawana ciężkim torturom, ale nikogo nie wydała. Jej mąż przebywał w tym czasie w obozie w Działdowie, potem Oświęcimiu, zmarł w Dachau w 1944 r.

Zenobię Jelińską ps. „Teresa” (ur. w 1903 r.), urzędniczkę Starostwa w Przasnyszu. Była członkiem organizacji dywersyjnej K-7 (przeszkolona w Twierdzy Modlin jeszcze w 1939 r.), następnie kurierem obwodu Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej na trasie Przasnysz – Ciechanów. Prowadziła własną sekcję kobiecą. Aresztowana 8 września 1942 r., więziona w Płocku i Działdowie.

Tadeusza Jureckiego (ur. w 1920 r.) wychowanka ciechanowskiego liceum im. Zygmunta Krasińskiego. Tadeusz na początku okupacji związał się z ruchem oporu. W Związku Walki Zbrojnej miał stopień podchorążego, używał pseudonimów „Wrona” i „Klimek”. Następnie jako szef łączności AK w Ciechanowie poprzez kurierów i inne zaufane osoby przerzucał prasę, bibułę, ulotki do Warszawy, Płocka i Królewca. W jego rodzinnym domu w Pszczółkach powielano i przekazywano rozkazy i dokumenty. Jego rodzina dawała schronienie i wyżywienie spalonym konspiracyjnie członkom AK. Podczas leczenia w Otwocku zdradzony przez fałszywego członka AK, agenta gestapo Franciszka Zielińskiego ps. „Włóczęga”.

Bolesława Nodzykowskiego ps. „Mały” (ur. w 1903 r.). Był podoficerem 13 Pułku Piechoty. Uczestniczył w obronie Pułtuska w 1939r. oraz w ostatniej bitwie Żołnierza Polskiego pod Kockiem. Pojmany, brawurowo ucieka, wraca do Pułtuska i jako jeden z głównych organizuje Związek Walki Zbrojnej na terenie miasta. Był inicjatorem pierwszych ekshumacji obrońców Pułtuska, żołnierzy września, pochowanych na polach walki. Organizował akcje pomocowe dla rodzin poległych żołnierzy. Pierwszy komendant Związku Walki Zbrojnej Obwodu w Pułtusku. Latem 1941 r. przenosi się do powiatu makowskiego, gdzie pracuje na stanowisku szefa wywiadu III Inspektoratu. Tam zostaje aresztowany i dnia 17 grudnia 1942r. powieszony na zamkowym dziedzińcu.

Ciechanowscy patrioci z Armii Krajowej nie zatracili ducha patriotyzmu i tuż przed straceniem wydali jednogłośny okrzyk: „Niech żyje Polska!!!”

Podczas pierwszych obchodów uczczenia pamięci żołnierzy AK (17 grudnia 2018 r. ) wspomniano także tragiczną postacią tego dnia - Romana Konwerskiego, który odmówił pełnienia funkcji kata podczas egzekucji, mówiąc: „Rodaków swych wieszać nie będę”. Za to został skazany na tortury, prawdopodobnie wywózkę do Mattchausen i tam stracenie.

 

Dzisiaj, Bohaterów uczczono minutą ciszy

Następnie delegacje:

  • Starostwa Powiatowego,
  • Dowódcy 5 Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej
  • Komendanta Powiatowego Policji
  • Komendanta Powiatowego Straży Pożarnej
  • Komendanta Wojskowej Komendy Uzupełnień
  • Dyrektora Muzeum Szlachty Mazowieckiej
  • Dyrektora Szkoły Podstawowej im. Żołnierzy Armii Krajowej w Ościsłowie,
  • Towarzystwa Miłośników Ziemi Ciechanowskiej,
  • Związku Sybiraków i Byłych Więźniów Politycznych,
  • Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych,
  • Zespołu Szkół Technicznych
  • i mieszkańców                                

złożyły wiązanki kwiatów przy głazie upamiętniającym to wydarzenie. Zapalono znicze.

W imieniu samorządu powiatowego kwiaty złożyli: wicestarosta Stanisław Kęsik, przewodniczący Rady Powiatu Sławomir Morawski i p.o kierownika Wydziału Rozwoju Promocji i Funduszy Strukturalnych Starostwa Powiatowego w Ciechanowie

Warto podkreślić, że w uroczystości wzięła udział duża grupa młodzieży: harcerze, uczniowie szkół w Ościsłowie i w Ciechanowie oraz uczniowie szkół mundurowych.

BTW

Logo portalu Facebook
Logo serwisu ePUAP
Powrót na początek strony